Aby oszczędzić czas i mieć pewność, że w tej, lub innej sytuacji kryzysowej zabierzesz wszystko, co potrzebne, warto zadbać o wcześniejsze przygotowanie zestawu ewakuacyjnego. Powinny znaleźć się w nim: 

1. radio na baterie + baterie,        

2. latarka + baterie,        

3. najpotrzebniejsze dokumenty,        

4. zapalniczka/zapałki,        

5. maski oddechowe/ochronne,        

6. mapa z lokalnymi drogami, kompas, busola, GPS,        

7. otwieracz do puszek,        

8. posiłki na 2-3 dni,        

9. nóż, ołówek i notes,        

10. komplet sztućców,        

11. kurtka przeciwdeszczowa,        

12. apteczka,        

13. śpiwór,        

14. worki na śmieci,        

15. ubranie na zmianę,        

16. mydło, żel do dezynfekcji,        

17. kombinerki, łom, narzędzie wielofunkcyjne,        

18. gotówkę w niewielkich nominałach,        

19. butelkę filtrującą z nowym filtrem,        

20. gumy, sznurki, opaska zaciskowa,        

21. Warto również wykonać digitalizację (zdjęcia, skany) naszych najważniejszych dokumentów i zapisać je na przenośnym nośniku danych (np. pendrive).        

Każdy z domowników powinien mieć oddzielny, gotowy do zarzucenia na ramię plecak. W związku z tym, że nie wiesz, kiedy będziesz potrzebował dostępu do zestawu ewakuacyjnego, najrozsądniejszym rozwiązaniem będzie wyposażenie się w oddzielne zestawy do domu, pracy i samochodu.         

Przykładową checklistę plecaka ewakuacyjnego można ściągnąć tutaj: Checklista - plecak ewakuacyjny-RCB.pdf

Numer alarmowy 112 wybieramy w sytuacjach, w których niezbędna jest pomoc Policji, Państwowej Straży Pożarnej lub Państwowego Ratownictwa Medycznego i gdy wymagane są natychmiastowe działania tych służb.        

Szybkość przyjęcia zgłoszenia zależy od bardzo wielu czynników, również od sposobu w jaki zgłaszamy konkretne zagrożenie, dlatego bardzo ważne jest, aby w pełni współpracować z operatorem numerów alarmowych i udzielać tylko istotnych dla niego informacji.        

MIEJSCE ZDARZENIA:

1. zorientuj się gdzie jesteś i co stało się na miejscu zdarzenia;
   

2. ustal liczbę osób poszkodowanych oraz ich stan;
   

3. powiadom świadków zdarzenia, że wykonujesz połączenie na 112, aby nie dublowali Twojego zgłoszenia;
   

4. znajdź ciche miejsce do przeprowadzenia spokojnej rozmowy z operatorem numerów alarmowych.
   

Będąc w miejscach, które nie posiadają typowych adresów administracyjnych możesz wspomóc się tym co Cię otacza - zwróć uwagę czy w pobliżu jest np.:

• słupek pikietażowy (znajduje się na drogach krajowych, wojewódzkich, ekspresowych i autostradach) - biało-czerwony słupek, rozmieszczony co 100 m, na którym znajdują się informacji określające numer drogi, kilometr drogi wraz z metrami - opisz słupek i podaj operatorowi numerów alarmowych wszystkie informacje, które się na nim znajdują,
  

• słupek oddziałowy w lesie - kamienny słupek pomalowany białą farbą, na którym namalowane są liczby bądź inne oznaczenia - opisz słupek i podaj operatorowi numerów alarmowych wszystkie informacje, które się na nim znajdują - słupki znajdują się na skrzyżowaniach oddziałów leśnych, blisko ziemi,
  

• żółte naklejki na przejazdach drogowo-kolejowych - odblaskowe żółte naklejki, na których wskazany jest 9-cyfrowy numer przejazdu/skrzyżowania oraz numery telefonów na jakie należy zgłaszać zdarzenia nie mające charakteru alarmowego (np. uszkodzone rogatki lub oznakowanie przejazdu, ograniczona widoczność na przejeździe, nieoświetlony przejazd) - przekaż operatorowi numerów alarmowych 9-cyfrowy numer skrzyżowania/przejazdu.
  

ROZMOWA Z OPERATOREM NUMERÓW ALARMOWYCH:        

1. operator po odebraniu połączenia przedstawi się swoim numerem służbowym (nigdy nie podaje swoich danych osobowych) i zapyta, w czym może pomóc;
   

2. bardzo krótko opisz zdarzenie, które chcesz zgłosić - opis ten pozwoli na odróżnienie Twojego wezwania od przypadkowego połączenia niezwiązanego z zagrożeniem życia, zdrowia, środowiska lub mienia;
   

3. odpowiadaj na pytania operatora numerów alarmowych - kolejność zadawanych pytań nie jest przypadkowa, a ich treść jest niezbędna do pozyskania kluczowych informacji dla służb ratunkowych;
   

4. podaj dokładny adres lub sposób dotarcia na miejsce zdarzenia (województwo, powiat, gminę, miasto, a także nazwę ulicy, na której miało miejsce zdarzenie, numer najbliższego budynku) lub inne dane umożliwiające szybkie zlokalizowanie miejsca zdarzenia;
   

5. udziel dodatkowych informacji, o które poprosi Cię operator numerów alarmowych;
   

6. podaj swoje dane tak, aby służby mogły się z Tobą skontaktować w przypadku takiej konieczności;
   

7. nie rozłączaj się do czasu wyraźnego potwierdzenia przyjęcia zgłoszenia;
   

8. po zakończonej rozmowie staraj się nie korzystać ze swojego telefonu, aby umożliwić służbom oddzwonienie do Ciebie w celu pozyskania dodatkowych informacji;
   

9. w przypadku zmiany sytuacji już po dokonaniu zgłoszenia, wykonaj ponowne połączenie na numer alarmowy 112;
   

10. w zgłoszeniach o charakterze medycznym, po uzyskaniu istotnych informacji, operator przełączy Cię do dyspozytora medycznego Państwowego Ratownictwa Medycznego, który dopyta o kwestie medyczne, i który pomoże udzielić niezbędnej pomocy poszkodowanym.         

Pozostałe numery alarmowe funkcjonujące w Polsce:

991 - pogotowie energetyczne        

992 - pogotowie gazowe        

993 - pogotowie ciepłownicze        

994 - pogotowie wodno-kanalizacyjne    

995 - Komenda Główna Policji – system Child Alert

996 - Centrum Antyterrorystyczne

Inne numery do służb powołanych do niesienia pomocy:

986 - straż miejska (nie we wszystkich miastach)        

116 000 - numer interwencyjny w sprawie zaginionych dzieci (Fundacja ITAKA)        

116 111 - telefon zaufania dla dzieci i młodzieży (Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę)        

116 123  - Kryzysowy Telefon Zaufania (Instytut Psychologii Zdrowia)        

601 100 100 - numer ratunkowy nad wodą (MOPR i WOPR)        

601 100 300 - numer ratunkowy w górach (GOPR i TOPR)        

800 702 222 - Centrum Wsparcia dla osób w stanie kryzysu psychicznego (Fundacja ITAKA)        

22 668 70 00 - Niebieska Linia, ogólnopolski telefon dla ofiar przemocy w rodzinie        

Sytuacja kryzysowa, blackout, podtopienia w okolicy, działania zbrojne – różne mogą być sytuacje powodujące konieczność zabezpieczenia się na takie ewentualności w swoim domostwie. Poniżej prezentujemy listę wyposażenia do mieszkania/domu, które może być nieodzowne w stanach zaistnienia głębokiego kryzysu.                

• apteczka wyposażona w środki pierwszej pomocy, lateksowe rękawiczki, nożyczki oraz leki przeciwbólowe i przeciwbiegunkowe,
  

• latarki ręczne i czołowe oraz latarenki na uniwersalne baterie alkaliczne, a także duży zapas baterii,
  

• naładowane powerbanki oraz uniwersalny rozgałęziony kabel do urządzeń przenośnych (np. telefonów, zestawów nawigacji),
  

• długopisy oraz mały notes,
  

• gwizdek,
  

• mapa miasta lub okolicy,
  

• radio bateryjne,
  

• scyzoryk lub multitool dobrej jakości,
  

• podstawowe narzędzia (młotek, kombinerki, śrubokręt, ostry nóż, siekiera),
  

• świece oraz zapałki lub zapalniczki, które powinny zostać użyte dopiero po wyczerpaniu możliwości elektrycznego zasilania, ze względu na ryzyko wywołania pożaru,
  

• zapas gotówki,
  

• zapas wody oraz paczkowanej żywność o długim okresie przydatności do spożycia (np. konserwy mięsne, kasze, makarony, zupy w proszku etc.), jak również zapas suchego prowiantu (czyli jedzenia niewymagającego obróbki termicznej),
  

• worki foliowe, mocna taśma klejąca,
  

• gaśnica lub koc gaśniczy,
  

• koce termiczne i ciepłą odzież,
  

• kuchenkę turystyczną wraz z zestawem nabojów gazowych
  

ZABEZPIECZENIE ŻYWNOŚCI I WODY

Woda i żywność to podstawowe produkty, które są nam i naszym rodzinom potrzebne do przetrwania. Jeżeli mamy taką możliwość, dobrą praktyką jest utrzymywanie w swoim mieszkaniu/domu zapasu żywności i wody. Jeśli w domu jest osoba chora również niezbędny zapas leków. Poniżej zamieszczamy kilka uwag związanych z przechowywaniem żywności.

Trwałość niektórych produktów żywnościowych w zależności od sposobu przechowywania

ZAPOBIEGANIE I POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POŻARU      

Do najbardziej prawdopodobnych przyczyn wybuchu pożaru należy zaliczyć:    

POSTĘPOWANIE

Ważne: Ogień w budynku (mieszkaniu) udaje się ugasić za pomocą podręcznego sprzętu i środków gaśniczych tylko wtedy, gdy do gaszenia przystąpi się natychmiast.

Terytorium Polski jest zaliczane do obszarów asejsmicznych i pensejsmicznych (tj. wstrząsy nie występują, ew. są rzadkie i słabe). W Polsce strefami o wyższej aktywności sejsmicznej są m.in. obszary działalności górniczej, gdzie częstym zjawiskiem są tzw. tąpnięcia - które możemy odczuwać w naszym mieście.                 

Zgodnie z definicją wg Wyższego Urzędu Górniczego, tąpnięcie to zjawisko dynamiczne spowodowane wstrząsem górotworu, w wyniku którego wyrobisko lub jego odcinek uległo gwałtownemu zniszczeniu lub uszkodzeniu, w następstwie czego nastąpiła całkowita lub częściowa utrata jego funkcjonalności lub bezpieczeństwa jego użytkowania.                

POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA BARDZO SILNEGO TRZĘSIENIA ZIEMI/TĄPNIĘCIA (>6 W SKALI RICHTERA):                

1. Dla bezpieczeństwa własnego i naszej rodziny powinniśmy się ewakuować z mieszkań i domów.
   

2. Ewakuację z budynków wielokondygnacyjnych realizujemy tylko klatką schodową. Ewakuacja windą może spowodować utknięcie w szybie, ze względu na zanik prądu.
   

3. Na miejsce ewakuacji wybieramy wolny plac oddalony minimum o 1/3 wysokości ścian budynku.
   

4. Pamiętajmy o sąsiadach i chorych.
   

Skutki trzęsienia ziemi w zależności od jego wielkości w skali Richtera:

W województwie śląskim największe tąpnięcie w ostatnich 20 latach wystąpiło w dniu 18 kwietnia 2015 r. na kopalni KWK Wujek „Śląsk” (obszar epicentralny Katowice-Chorzów-Zagłębie Dąbrowskie) i miało ono siłe 4.0 w skali Richtera.

INDYWIDUALNE ŚRODKI OCHRONY PRZED SKAŻENIAMI I ZAKAŻENIAMI                

Indywidualne środki ochrony przed skażeniami to środki (cały ubiór lub jego części) przeznaczone do indywidualnego zabezpieczenia całej powierzchni ciała lub jego części (np. dróg oddechowych i oczu) przed działaniem szkodliwych substancji chemicznych, niebezpiecznymi mikroorganizmami oraz pyłem promieniotwórczym.                

Fundamentalnym zadaniem indywidualnych środków ochrony jest zabezpieczenie organizmu człowieka przed szkodliwymi substancjami chemicznymi, niebezpiecznymi mikroorganizmami oraz pyłem promieniotwórczym. Dzieli się je na środki etatowe i zastępcze.                 

Podstawowymi środkami ochrony dróg oddechowych są przede wszystkim maski przeciwgazowe, które dzieli się na filtracyjne i izolacyjne:                

• maski filtracyjne oczyszczają wdychane powietrze za pomocą specjalnych filtrów, filtropochłaniaczy albo pochłaniaczy. Maskami takiego rodzaju są np. maski MP 4, MP 5 i MP 6;      

• maski izolacyjne całkowicie odseparowują drogi oddechowe, oczy i twarz od skażonego środowiska – czyste powietrze dostarczane jest człowiekowi z podłączonej do maski butli     

Środki ochrony skóry służą do ochrony powierzchni ciała przed zagrożeniem związanym z działaniem szkodliwych substancji chemicznych, mikroorganizmów, materiałów promieniotwórczych oraz innych niebezpiecznych środków. Do środków ochrony skóry należą:

ZASTĘPCZE ŚRODKI OCHRONY PRZED SKAŻENIAMI

Choć etatowe indywidualne środki ochrony przed skażeniami stanowią bardzo dobre zabezpieczenie przed szkodliwym działaniem substancji chemicznych, to jednak jest mało prawdopodobne, aby w razie zagrożenia dysponowała nimi również ludność cywilna. Dlatego też istotne jest przygotowanie zastępczych środków ochrony dróg oddechowych i skóry. Nie chronią one przed działaniem bojowych środków trujących, ale mogą zabezpieczyć nasz organizm przed szkodliwymi substancjami chemicznymi, niebezpiecznymi mikroorganizmami chorobotwórczymi oraz pyłem promieniotwórczym. Takie zastępcze środki można również wykonać samemu z powszechnie dostępnych materiałów.

Zastępcze środki ochrony dróg oddechowych można wykonać m.in. z:

Zastępczymi środkami ochrony skóry mogą być:

Z wymienionych środków można skompletować zastępczą odzież ochronną (zastępczy środek ochrony dróg oddechowych + zastępczy środek ochrony skóry). Stosując taką odzież, należy bezwzględnie pamiętać, że zapewnia ona możliwość tylko krótkotrwałego przebywania na terenie skażonym!

Katowice z udziałem ponad 40% terenów zielonych (lasów, parków itp.) w powierzchni miasta są narażone na penetrowanie terenów zamieszkałych przez zwierzęta leśne: dziki, sarny, lisy, jelenie, gdyż miasto stanowi dla tych zwierząt źródło niewykorzystanych możliwości wyżywienia się.               

DZIKI               

W większości przypadków pojawienie się dzików na terenach miejskich jest spowodowane tylko koniecznością przedostania się z jednego lasu do innego przez tzw. „korytarze ekologiczne”, którymi zawsze chodziły, a które zostały przejęte przez człowieka i zabudowane.                                    

Jednakże na terenie miasta są również dziki, które z powodu łatwej i zróżnicowanej żywności zasiedliły miejskie nieużytki, zagajniki i inne trudno dostępne tereny w mieście dające im schronienie.

1. W celu zminimalizowania zjawiska pojawiania się dzików i powodowania przez nie szkód w mieniu na terenach zurbanizowanych warto przestrzegać następujących zasad:
   

• nie dokarmiać celowo dzików – zwierzęta przychodzą do ludzi nie z powodu braku pożywienia, lecz dlatego, że w mieście jest łatwiejszy dostęp do różnego rodzaju żywności;
  

• nie wyrzucać odpadów żywnościowych i biologicznych (np. skoszonej trawy) poza przeznaczone do tego pojemniki;
  

• nie dokarmiać ptaków poza karmnikami i przeznaczonymi do tego miejscami;
  

• zabezpieczyć pojemniki na śmieci przed możliwością dostępu do nich zwierząt – np. poprzez ich ogrodzenie i zamykane wejście;
  

• zawsze zamykać wiaty śmietnikowe;
  

• w przypadku posesji indywidualnych i osiedli grodzonych:
  

• w okresie jesiennym zawsze zbierać tzw. „spady” owocowe, gdyż niezbierane owoce przyciągają dziki;
  

• zawsze zamykać furtki i bramy wjazdowe na posesję;
  

• w przypadku automatycznych bram wjazdowych maksymalnie skrócić czas, w którym brama pozostaje otwarta;
  

• wystawiać pojemniki z odpadami biologicznymi rano w dniu ich wywozu, a nie dzień wcześniej;
  

• dokonać inspekcji ogrodzenia posesji i w razie stwierdzenia uszkodzeń dokonać jego uszczelnienia, a najlepiej wymiany;
  

• należy pamiętać, że zwykła siatka ogrodzeniowa z rolki nie stanowi żadnego zabezpieczenia przed dzikami – chcąc wtargnąć na posesję dzik podważa siatkę pomiędzy słupkami ogrodzenia lub nawet ją rozrywa; najlepszym ogrodzeniem są sztywne przęsła na podmurówce;
  

• w wielu przypadkach pomaga zastosowanie tzw. „elektrycznego pastucha” wzdłuż ogrodzenia;
  

2. W przypadku spotkania dzika lub stada dzików podczas spaceru:       

• jeśli można to zmienić stronę ulicy lub odczekać lub wybrać inną drogę; w żadnym przypadku nie wchodzić w stado;      

• w czasie spaceru z psem – kategorycznie unikać zbliżania się do dzików, najlepiej oddalić się w przeciwnym kierunku (jedynym wrogiem dzika jest wilk, a ponieważ pies wywodzi się od wilka istnieje realne niebezpieczeństwo konfrontacji tych zwierząt);      

• w żadnym wypadku nie należy zbliżać się do stada dzików, w którym znajdują się młode tzw. „pasiaki” – jedno piśnięcie młodego dzika spowoduje atak lochy w obronie swoich młodych;      

• nie podchodzić do śpiącego dzika – zwierzę może być chore lub ranne i obudzone może zaatakować;
  

3. Zdarzenia z dzikami można zgłaszać do Straży Miejskiej, tel. 986.
   

4. Odpowiedzialność za szkody spowodowane przez dziki na terenie miasta można zgłaszać do: Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego, Departament Terenów Wiejskich, Katowice, Al. Korfantego 83, adres do korespondencji: Katowice, ul. Ligonia 46, tel. 32 77 44 848.
   

LISY