Komisja ds. Środowiska, Planowania Regionalnego i Władz Lokalnych Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy co roku przyznaje gminom wyróżnienia w uznaniu osiągnięć na rzecz propagowania ideałów Unii Europejskiej.
Najniższym stopniem wyróżnienia jest Dyplom Europejski, drugim - Flaga Honorowa Rady Europy, trzecim - Tablica Honorowa Rady Europy, czwartym - Nagroda Europy.
W myśl regulaminu miasto kandydujące, w zależności od swych dokonań i czasu trwania kandydatury, pnie się po szczeblach wyróżnień, aż do osiągnięcia najwyższego, tj. Nagrody Europy, która oprócz wartości honorowej i prestiżowej ma również wymierny kształt finansowy.
Flaga Honorowa Rady Europy - przyznana została miastu Katowice 21 kwietnia 1998r. Emblemat ten, przyjęty 8 grudnia 1955 roku za jednogłośnym poparciem Zgromadzenia Parlamentarnego przez Komitet Ministrów Rady Europy, od maja 1986 stosowany jest przez inne instytucje Wspólnoty Europejskiej.
Flaga Honorowa Rady Europy jest przyznawana tym gminom lub społecznościom lokalnym, które zostały uznane przez Komisję ds. Środowiska, Zagospodarowania Przestrzennego i Władz Lokalnych Rady Europy za godne tego zaszczytu za ich aktywność na rzecz ideałów Unii Europejskiej.
Flaga Honorowa Rady Europy jest drugim szczeblem w hierarchii dystynkcji przyznawanych przez Radę Europy .Otrzymanie jej jest warunkiem ewentualnego późniejszego przyznania Tablicy Honorowej lub Nagrody Europy.
Flaga Europy to emblemat składający się z okręgu dwunastych złotych gwiazd pięcioramiennych na lazurowym tle. Niebieskie tło symbolizuje niebo nad Europą, a gwiazdy wyobrażające narody Europy formują okrąg symbolizujący ich jedność. Ich liczba 12 jest liczbą niezmienną - to symbol doskonałości i obfitości.
Katowice zostały wyróżnione za współpracę z zagranicznymi miastami partnerskimi jak Saint-Etienne (Francja), Kolonia (Niemcy), Groningen (Holandia), Hrabstwo Płd. Dublin (Irlandia), Odense (Dania), Linz i Graz (Austria), Ostrawa (Czechy), Mobile (USA) oraz działalność w organizacjach europejskich - Eurocities, ICLEI (Międzynarodowa Rada Inicjatyw Środowiskowych) czy IAEC (Międzynarodowe Stowarzyszenie Miast Edukacyjnych).
Miasto zostało również zauważone jako pomagające innym gminom dotkniętym kataklizmami. Dzięki umowom z miastami bliźniaczymi udało się zorganizować pomoc dla dotkniętego skutkami powodzi w1997r. miasta Racibórz.
Tablica Honorowa Rady Europy - przyznana naszemu miastu w dniu 4 kwietnia 2000r., została ustanowiona 11 marca 1988 roku przez Komisję do Spraw Środowiska, Planowania Regionalnego i Władz Lokalnych Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy.
Jest to wyróżnienie przyznawane dla uhonorowania zasług miasta lub lokalnej społeczności za promocję Europejskiej Idei i zalicza się do nagród pośrednich pomiędzy Flagą Honorową Rady Europy a Nagrodą Europy.
Jest ona nadawana około 10 europejskim społecznościom lokalnym każdego roku.
Do wprowadzenia tej pośredniej nagrody przyczyniła się wiedza Komisji dotycząca coraz większej liczby lokalnych i miejskich władz starających się o Nagrodę Europy po uprzednim otrzymaniu Flagi Honorowej.
Tablica Honorowa w formie medalionu z brązu o średnicy 22,5 cm zawiera płaskorzeźbę wykonaną przez Profesora Zilli. Przedstawia ona boginię Europę stojącą obok oswojonego byka. Medalion jest umieszczony na marmurowej płycie o wielkości około 30 x 40 cm i zawiera nazwę miasta lub regionu oraz rok, w którym nagroda została nadana.
Dokonania i szerokie kontakty międzynarodowe Katowic spotkały się z tak wysoką oceną, iż uznano miasto za godne wyróżnienia Tablicą Honorową Rady Europy zaledwie po dwóch latach od przyznania mu Flagi Honorowej Rady Europy (kwiecień 1998 r.).
We wniosku do Komisji ds. Środowiska, Planowania Regionalnego i Władz Lokalnych Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy, szczegółowo przedstawiono współpracę Katowic z europejskimi miastami partnerskimi: Saint-Etienne (Francja), Kolonią (Niemcy), Południowym Dublinem (Irlandia), Groningen (Holandia), Odense (Dania), Ostrawą (Czechy) oraz Miszkolcem (Węgry).
Zaprezentowano także udział Katowic w pracach organizacji i stowarzyszeń międzynarodowych, takich jak: Kongres Władz Lokalnych i Regionalnych Rady Europy, Stowarzyszenie Miast Europejskich EUROCITIES, Międzynarodowa Rada na Rzecz Lokalnych Inicjatyw Środowiskowych (ICLEI) i Międzynarodowe Stowarzyszenie Miast Edukacyjnych (IAEC).
Wiele miejsca poświęcono kontaktom gospodarczym, naukowym, edukacyjnym, kulturalnym, sportowym i społecznym różnych instytucji i uczelni Katowic z partnerami w Europie i na świecie.
Zaprezentowano również najważniejsze, mające wymiar międzynarodowy, cykliczne imprezy kulturalne i targowe oraz sympozja i konferencje naukowe organizowane w stolicy Górnego Śląska.
Na decyzję o przyznaniu Katowicom Flagi i Tablicy Honorowej Rady Europy w istotny sposób wpłynęły inicjatywy wielu szkół, uczelni, instytucji i organizacji działających na terenie miasta.
Dnia 1 czerwca 2007r., w uznaniu dużego zaangażowania w działania europejskie Katowice, zostały zaproszone do zaprezentowania swoich dokonań przed Komisją ds Środowiska, Rolnictwa i Spraw Lokalnych i Terytorialnych Rady Europy w Paryżu, wspólnie z czterema innymi miastami kandydującymi do Nagrody Europy.
17 kwietnia 2008 roku Komisja Środowiska, Rolnictwa oraz Spraw Lokalnych i Regionalnych na posiedzeniu w Strasburgu jednogłośnie przyznała miastu Katowice Nagrodę Europy 2008.
Komisja w swym uzasadnieniu podkreśliła bardzo szeroko rozwiniętą sieć kontaktów międzynarodowych stolicy Górnego Śląska z miastami Europy Środkowej, Zachodniej oraz Wschodniej, a także Stanów Zjednoczonych i Chin. Dzięki licznym kontaktom z takimi miastami europejskimi jak: Strasburg i Saint-Etienne (Francja), Kolonia (Niemcy), Groningen (Holandia), Odense (Dania), Ostrawa i Opawa (Republika Czeska), Miszkolc (Węgry) oraz Koszyce (Słowacja) Katowice wdrożyły wiele projektów europejskich.
Nagroda Europy, przyznawana corocznie od 1955 roku, jest najwyższym wyróżnieniem, jakie może otrzymać gmina działająca na rzecz współpracy europejskiej. Nagrodę otrzymują najwyżej dwa miasta rocznie.
Nagrodę stanowią: trofeum przechodnie przyznawane laureatowi na rok, medal z brązu z wymienioną nazwą nagrodzonego miasta, pergaminowy list pochwalny oraz stypendium w wysokości 10.000 euro z przeznaczeniem na sfinansowanie wizyty studyjnej w Europie dla młodzieży mieszkającej na terenie nagrodzonej gminy.
Aby umożliwić młodzieży katowickiej skorzystanie ze stypendium przyznanego w ramach Nagrody Europy 2008 i przeznaczonego na wyjazd studyjny do Strasburga, Miasto Katowice ogłosiło konkurs na prezentację multimedialną dla szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych pt. "Pokaż swoje miasto Europie". Konkurs, w którym udział zgłosiło 28 szkół przebiegał w dwóch etapach eliminacyjnych. Do II etapu zakwalifikowało się 10 zespołów, a 4 najlepsze zostały wyłonione w finale, który odbył się w dniu 12 września 2008. Komisja oceniająca przedstawione przez uczniów prezentacje wzięła pod uwagę m.in treści przekazu promujące miasto, różnorodność materiałów wykorzystanych w prezentacji oraz sposób przedstawiania projektu - jego język, komunikatywność oraz aktywny udział wszystkich członków zespołu.
4 zwycięskie zespoły, to uczniowie następujących szkół:
Gimnazjum Nr 9 : Marta Misiołek, Klaudia Konopka, Mateusz Jaromirski
Gimnazjum Nr 15 - 2 zespoły:
- Anna Kominko, Patrycja Szymczyk, Paulina Dudek
- Mateusz Tofilski, Damian Dobrosielski, Daniel Szmid
III LO im. A.Mickiewicza - Aleksandra Trzaskowska, Michał Kamiński, Szymon Kulawik.
Laureaci konkursu zostali zaproszeni do odebrania symbolicznego czeku podczas uroczystości wręczenia Nagrody Europy.
Oficjalne wręczenie NAGRODY EUROPY 2008 miastu Katowice odbyło się 13 września 2008 r.
To wielkie wydarzenie uświetnili przedstawiciele Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy - członkowie Komisji Środowiska, Rolnictwa oraz Spraw Lokalnych i Regionalnych Rady Europy z Przewodniczącym Alanem Meale'm, Podkomisji Nagrody Europy oraz członkowie polskiej delegacji do Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy z Przewodniczącą Danutą Jazłowiecką, Dyrektor Generalny Sekretariatu Rady Europy - Wojciech Sawicki, jak i jak przedstawiciele miast partnerskich - Burmistrz Miszkolca Sandor Kali, Wiceburmistrz Ostrawy Dalibor Madej, Wiceburmistrz Opavy Jaroslav Horák, Wiceburmistrz Koszyc Mikuláš Čečko, Zastępca Przewodniczącego Rady Miasta Koszyce Bernard Berberich, Wicemer Saint-Etienne Andre Friedenberg oraz delegat miasta Norymberga, laureata Nagrody Europy w ubiegłym roku Gebhard Schoenfelder jak również przedstawiciele stowarzyszeń miast partnerskich w Saint-Etienne i Kolonii oraz Polonii w Miszkolcu. Wśród polskich gości należy wymienić posłów do Parlamentu Europejskiego, przedstawicieli korpusu dyplomatycznego i wreszcie licznych przedstawicieli instytucji, firm i stowarzyszeń z Katowic zaangażowanych w działania z partnerami europejskimi.
Zgromadzeni na placu przed Spodkiem widzowie mieli okazję obejrzeć występ zespołu pieśni i tańca Tysiąclatki z Katowic oraz posłuchać na żywo programu autorskiego Moniki Richardson, która przeprowadziła wywiad-dyskusję z zaproszonymi gośćmi Elizabeth Dudą, Kevinem Aistonem i Vittorio Casetti, znanymi z programu telewizyjnego Europa da się lubić. Goście podzielili się swoimi spostrzeżeniami na temat polskiej kuchni, tradycji rodzinnych i swoich planów na przyszłość. Po ceremonii wręczenia wystąpił zespołu tańca irlandzkiego Glendalough z Katowic i grupa Milk Inc. z Belgii. Na zakończenie zaproszeni goście mogli podziwiać pokaz sztucznych ogni.
Wręczenie Nagrody Europy, 13 września 2008 r.
Nagroda Europy 2008
List potwierdzający przyznanie Nagrody Europy
Wręczenie symbolicznego czeku laureatom konkursu
Katowice przekazują Nagrodę Europy
W uznaniu zasług na rzecz międzynarodowej integracji, utrzymywanie relacji z 40 miastami partnerskimi i organizacji międzynarodowych wydarzeń kulturalnych decyzją Komitetu ds. Środowiska, Rolnictwa, Spraw Lokalnych i Regionalnych Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy miasto Ankara zostało uhonorowane Nagrodą Europy 2009.
Jako ubiegłoroczny laureat tego prestiżowego wyróżnienia, Katowice zostały zaproszone do udziału w oficjalnych uroczystościach wręczenia Nagrody Europy 2009, które odbyły się w stolicy Turcji w dniu 10 października 2009r. Miasto Katowice reprezentował Przewodniczący Rady Miasta Katowice Pan Jerzy Forajter.
Odsłonięcie Repliki Nagrody Europy
W dniu 17 października 2009 nastąpiło odsłonięcie repliki Nagrody Europy, przyznanej Katowicom w roku 2008 przez Radę Europy za szeroką współpracę międzynarodową. Tablica upamiętniająca to wysokie wyróżnienie, wykonana przez Jacka Sarapatę, została wmurowana na Placu Rady Europy przed Biblioteką Śląską w Katowicach. Jej odsłonięcia dokonał Prezydent Miasta Katowice Piotr Uszok, Przewodniczący Rady Miasta Katowice Jerzy Forajter oraz Dyrektor Biblioteki Śląskiej prof. zw. dr hab. Jan Malicki.
Uroczystości towarzyszyła wystawa w Bibliotece Śląskiej przygotowana przez Centrum Dokumentacji Europejskiej i sekcję Dokumentów Życia Społecznego Biblioteki Śląskiej pt.: „Społeczeństwo obywatelskie. Europejski Tydzień Demokracji Lokalnej”. Całość uwieńczył koncert piosenek Jacka Kaczmarskiego w wykonaniu Patrycji Volny-Kaczmarskiej oraz zespołu Trio Łódzko-Chojnowskie zorganizowany przez „Estradę Śląską”.