Lwów (ukr. Львів, Lwiw) – miasto na Ukrainie, ośrodek administracyjny obwodu lwowskiego.
Lwów jest położony na pograniczu wschodniego Roztocza (Roztocze Lwowskie) i Wyżyny Podolskiej, nad rzeką Pełtwią, w odległości ok. 70 km od granicy polsko-ukraińskiej. Teren miasta ma charakter pagórkowaty, średnia wysokość wynosi 296 m n.p.m. Najwyższy punkt w mieście to wzgórze Wysoki Zamek, wznoszące się na wysokość 409 m. Z jego szczytu roztacza się panorama historycznego centrum miasta z charakterystycznymi zielonymi dachami kościołów i architekturą z różnych epok. Przez Lwów przepływa rzeka Pełtew, której koryto w końcu XIX w. zostało zasklepione, by utworzyć jedną z głównych promenad Lwowa, Wały Hetmańskie, nazwane obecnie – Aleją Wolności (Prospekt Swobody).
Miasto jest ważnym ośrodkiem przemysłowym, węzłem lotniczym, kolejowym i drogowym. W 2015 liczył 729,4 tys. mieszkańców, jest siódmym co do liczby ludności miastem Ukrainy.
Założony ok. 1250 przez króla Rusi Daniela (Halickiego), który nazwał miasto Lwowem na cześć swojego syna Lwa. W latach 1349–1370 w składzie Królestwa Polskiego, 1370–1387 w składzie Królestwa Węgier, od 1387 do 1772 ponownie w składzie Królestwa Polskiego i Rzeczypospolitej Obojga Narodów (od 1569), od 1434 był stolicą województwa ruskiego Korony. Miasto posiadało prawo do czynnego uczestnictwa w akcie wyboru króla. Lwów uzyskał prawo składu przed 1379 rokiem. Od pierwszego rozbioru (1772) pod władzą Austrii, jako stolica Królestwa Galicji i Lodomerii – kraju koronnego w składzie Austro-Węgier, aż do ich upadku (1918). W okresie zaborów był jednym z najważniejszych ośrodków nauki, oświaty i kultury polskiej oraz centrum politycznym i stolicą Galicji.
W listopadzie 1918 przedmiot zbrojnego sporu terytorialnego odradzającego się państwa polskiego i Zachodnioukraińskiej Republiki Ludowej, proklamowanej przez ukraińskich polityków Galicji Wschodniej. Od 23 grudnia 1920 do 16 sierpnia 1945 stolica województwa lwowskiego II Rzeczypospolitej, największe miasto Małopolski Wschodniej. Jedno z sześciu wielkich miast II Rzeczypospolitej obok największej z nich Warszawy, Łodzi, Poznania, Krakowa i najmniejszego Wilna.
W okresie II wojny światowej pod okupacją sowiecką, niemiecką i ponownie sowiecką. W konsekwencji decyzji mocarstw wielkiej trójki zapadłych na konferencji jałtańskiej znalazł się w granicach USRR, a ludność polska została wysiedlona przez władze sowieckie. Od 1991 w granicach niepodległej Ukrainy.
Lwów jako miasto wieloetniczne rozwijał się do wybuchu II wojny światowej we współistnieniu wielu różnych narodowości: oprócz dominujących liczebnie Polaków Lwów zamieszkiwali Żydzi, Ukraińcy, Ormianie, Niemcy, Czesi, Rosjanie i in. Obecnie, w wyniku powojennych przesiedleń ludności i zmiany granic państwowych, zdominowany przez ludność ukraińską. Historyczne centrum Lwowa zostało w 1998 wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Współcześnie Lwów stanowi ważny ośrodek nauki i kultury na Ukrainie. Działa tu m.in. Uniwersytet Lwowski (powstały w 1661), Politechnika Lwowska (1844), Lwowska Galeria Sztuki (1897), Teatr Wielki (1900) i Polski Teatr Ludowy (1958). Miasto jest głównym ośrodkiem kultury i życia społecznego mniejszości polskiej na Ukrainie.
Do niezwykle cennych zabytków należą: zbudowana w stylu gotyckim Katedra Łacińska (Bazylika Archikatedralna pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny) i XIV -wieczna Katedra Ormiańska, Sobór św. Jura (katedralna cerkiew metropolii halickiej), zespół renesansowej Cerkwi Wołoskiej (Uspieńskiej) położony przy ulicy Ruskiej, barokowe Kościoły Dominikanów i Jezuitów oraz renesansowy kościół Bernardynów, Rynek wraz z klasycystycznym, postawionym na początku XIX w. Ratuszem, Kopiec Unii Lubelskiej, Arsenał, Baszta Prochowa, Teatr Miejski i Skarbkowski, Ossolineum, zbudowany w stylu Art Nouveau Dworzec Główny (1903) oraz Cmentarz Łyczakowski. Będąc we Lwowie koniecznie należy odwiedzić Cmentarz Orląt Lwowskich – ma on szczególną wagę dla Polaków.
źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Lwów